ratelaarspanner Perizoma albulata
Ga direct naar:
Basis
Familie
Zeldzaamheid
Vrij algemeen. De soort wordt vooral waargenomen in de duinen, op de Waddeneilanden, in Zuid-Limburg en in het noordoosten van het land. RL: niet bedreigd.
Rode lijst
niet bedreigd
Levenswijze
Vliegtijd en gedrag
Begin mei-eind juli in één generatie, soms een kleine partiële tweede generatie van half september-begin oktober. De vlinders vliegen overdag, bij voorkeur aan het eind van de middag. De vrouwtjes zetten in de vroege avond de eitjes af nabij de bloemknoppen van de waardplant. De vlinders zijn ook ´s nachts actief en komen sporadisch op licht.
Levenscyclus
Rups: juli-augustus en oktober. De rups leeft in de vruchten van de waardplant en eet van de zaden. De soort overwintert als pop in de grond.
Verspreiding
Vliegtijd
Benaming
Engelse naam
Grass Rivulet
Duitse naam
Klappertopf-Kapselspanner
Franse naam
la Phalène du rhinante
Synoniemen
Cidaria albulata, Larentia albulata, Cidaria niveata, Larentia niveata
Meer
Toelichting Nederlandse naam
Ratelaar is de waardplant van deze spannersoort.
Toelichting wetenschappelijke naam
Perizoma: perizoma is een gordel, peri is rond en soma is het lichaam. Vanwege de gelijkenis met een gordel of met gordels die de lijnen op de vleugels vormen als deze opgevouwen zijn.
albulata: albulus is witachtig, de grondkleur van deze soort.
Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 10-12 mm. De voor- en de achtervleugel zijn krijtwit met uitgebreide lichte grijsbruine banden. Kleur en tekening zijn variabel.
Gelijkende soorten rups
De rupsen van de Perizoma-soorten lijken op elkaar. De waardplant kan behulpzaam zijn bij de determinatie.
N.B.: vergelijk ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen en het habitat.
Gelijkende soorten rups
Verpreiding
Zeldzaamheid
Vrij algemeen. De soort wordt vooral waargenomen in de duinen, op de Waddeneilanden, in Zuid-Limburg en in het noordoosten van het land. RL: niet bedreigd.
België
In Vlaanderen zeer zeldzaam en achteruitgegaan; recente vindplaatsen beperkt tot de kuststreek en Limburg. In Wallonië zeldzaam; recente vindplaatsen beperkt tot de Ardennen en de Gaume.
De soort staat als Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van het Iberisch Schiereiland via West- en Midden-Europa inclusief de Britse eilanden tot de Oeral; in Scandinavië tot boven de poolcirkel en in het zuiden: de westelijke Middellandse Zee-eilanden, Italië, de Balkanlanden en de Kaukasus.
Trends
Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
Habitat
Vooral graslanden, natte hooilanden en vochtige plaatsen in de duinen.
Planten
Ratelaar.
Actualiteiten
Ontdek meerBlijf op de hoogte
Ontvang vlindernieuwsWord donateur
Steun De Vlinderstichting
