oostelijke vos Nymphalis xanthomelas

Familie

aurelia's (NYMPHALIDAE)

Zeldzaamheid

Een invasiegast, die tot voor kort alleen voorkwam in Rusland en heel lokaal in Oost- en Midden-Europa. Rond 2010 begon de uitbreiding naar het westen. Finland werd in 2011 gekoloniseerd, daarna volgde Zweden en begin 2014 werd de eerste vlinder gezien in Noorwegen. Vanaf 10 juli 2014 als invasiegast in vooral Noord-Nederland. De vlinders zijn vrij snel in overwintering gegaan. In een bunker in de Noord-Hollandse duinen zijn twee overwinterende vlinders gevonden. Vanaf 7 maart 2015 zijn de vlinders weer actief geworden.

Rode lijst

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Yellow-legged Tortoiseshell

Duitse naam

Östlicher Grosser Fuchs

Meer

Toelichting Nederlandse naam

De oostelijke vos is een soort die (tot voor kort) alleen voorkwam in het oosten van Europa en dan verder in Siberië.

Meer over Nederlandse namen

Auteursnaam en jaartal

(Esper, [1781])

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 27-32 mm. De bovenkant van de voorvleugel is oranjebruin; langs de achterrand van de voorvleugel liggen geen blauwe maanvlekken. Langs de voorrand van de voorvleugel liggen enkele grote zwarte vlekken in het middenveld bevinden zich vier zwarte vlekken van verschillende grootte, vaak iets vierkant van vorm. De voorpoten zijn lichtbruin.

Gelijkende soorten vlinder

De kleine vos heeft langs de achterrand van de vleugels blauwe maanvlekken; bovendien liggen in het middenveld van de voorvleugel slechts drie zwarte vlekken. De basis kleur van de grote vos is iets meer donker roodbruin, de vier vlekken in het middenveld zijn meestal rond en liggen ruwweg in de vorm van het atoomteken, de twee stipjes aan de basis van de voorkant van de voorvleugel raken elkaar vaak (meestal los bij oostelijke vos) en de poten zijn donkerbruin of zwart. Voor meer details zie dit overzicht.

Gelijkende soorten vlinder

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

In Oost-Europa vooral in lichte bossen, vaak in de buurt van water. Als invasiegast in Nederland kan hij eigenlijk overal terechtkomen.

Planten

De eieren worden gelegd op de bladeren van de waardplanten wilg en iep.

Waardplant

Wilg
Salix

Iep
Ulmus

Soorten uit dezelfde familie aurelia's (NYMPHALIDAE)

Alle soorten uit deze familie