gewone velduil Agrotis segetum

Familie

uilen (NOCTUIDAE)

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.

Rode lijst

niet bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Begin mei-half november in twee generaties. De vlinders komen goed op licht en smeer.

Levenscyclus

Rups: juli-maart. De rups leeft in een holte onder de grond en foerageert ´s nachts op wortels en jonge scheuten van de waardplant. De soort overwintert als rups, eet als het niet vriest langzaam door en verpopt zich in april in een met spinsel verstevigde holte in de grond.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Turnip Moth

Duitse naam

Saateule

Franse naam

la Moissonneuse , la Noctulelle des moissons

Oud Nederlandse naam

gewone aardrups, zaad-aardrupsvlinder, zaaduiltje, zaadvelduil

Synoniemen

Scotia segetum

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Een gewone soort vooral in agrarische omgeving. Soms schadelijk op landbouwgewassen en gewone velduil is dan ook al lang in gebruik in tuinbouwkringen.
Zie ook bij 'toelichting wetenschappelijke naam'.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Agrotis: agrotes is van het veld, iemand van het platte land. Grasland is meer het habitat dan bossen. Deze naam werd als eerste door Hübner voorgesteld (1806).
segetum: segos is korenveld, maisveld of, wat vrijer geïnterpreteerd, een moestuin, een akker. Dit verwijst naar de habitat van de rups die schade kan veroorzaken, vooral in wortelgewassen.

Auteursnaam en jaartal

(Denis & Schiffermüller, 1775)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 16-21 mm. De grondkleur van de voorvleugel varieert van zandkleurig tot zeer donkerbruin; soms met een grijze tint. De uilvlekken kunnen zowel licht als donker gevuld zijn; bij donkere exemplaren zijn ze niet altijd even goed zichtbaar. Opvallend zijn de dubbele dwarslijnen. De achtervleugel is wit met een blauwachtige glans en donkere aders; bij donkere exemplaren heeft de achtervleugel een donkere zoom. Het mannetje is gewoonlijk lichter van kleur dan het vrouwtje en heeft antennen die vanaf de basis voor de helft geveerd zijn.

Kenmerken rups

Tot 47 mm; een glanzend of vettig uiterlijk; lichaam lichtgrijs of grijsachtig bruin met aan de bovenzijde een purperachtige of groenachtige zweem; onderzijde geelachtig bruin, soms met onduidelijke, donkere lengtestrepen over de rug; lichaamsharen op zwartachtige vlekjes ingeplant; kop geelachtig bruin met zwartachtig bruine vlekjes en streepjes.

Gelijkende soorten vlinder

De blauwvleugeluil (Peridroma saucia) is groter, heeft een grotere ringvlek en een nauwelijks zichtbare tapvlek; de achtervleugel is donkerder, heeft een duidelijke parelmoerglans en een middenvlek. Zie ook de geoogde worteluil (A. clavis) en de rookkleurige worteluil (Euxoa nigricans).

Gelijkende soorten rups

Zwartvlakworteluil (Euxoa obelisca), graanworteluil (Euxoa tritici), rookkleurige worteluil (Euxoa nigricans), variabele worteluil (Euxoa cursoria), witvlekworteluil (Euxoa lidia), grijze worteluil (Agrotis cinerea), bonte worteluil (Agrotis vestigialis), puta-uil (Agrotis puta), grote worteluil (Agrotis ipsilon), geoogde worteluil (Agrotis clavis), duinworteluil (Agrotis ripae) en gewone worteluil (Agrotis exclamationis).
Let op: de rupsen van de Euxoa- en de Agrotis-soorten zijn erg moeilijk uit elkaar te houden.
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Tuinen, parken, landbouwgebieden, open bossen en duinen.

Planten

Allerlei soorten planten (soms schadelijk op landbouwgewassen).

Waardplant

Kool
Brassica

Bosaardbei
Fragaria

Appel
Malus

Spar
Picea

Den
Pinus

Zuring
Rumex

Nachtschade
Solanum

Klaver
Trifolium

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

Alle soorten uit deze familie