randstipspanner Idaea sylvestraria

Familie

spanners (GEOMETRIDAE)

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Lokaal in de duinen een vrij algemene soort; in het binnenland zeer verspreid en zeldzaam. RL: bedreigd.

Rode lijst

bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Eind mei-eind augustus in één generatie. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen op licht. Overdag worden ze soms opgejaagd uit de hei.

Levenscyclus

Rups: juli-mei. De soort overwintert als rups en verpopt zich op de grond.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Dotted Border Wave

Duitse naam

Weisslichgrauer Zwergspanner

Franse naam

l'Acidalie sylvestre

Synoniemen

Sterrha sylvestraria, Acidalia sylvestraria, Idaea straminata, Acidalia straminata

Meer

Toelichting Nederlandse naam

De stipspanners hebben een meer of minder duidelijke middenstip op voor- en ook vaak op achtervleugels. Nagenoeg alle Scopula's en Idaea's zijn stipspanners. Dit is zeker niet de enige stipspanner met een mooie rij stipjes langs de vleugelrand, maar doordat de verdere tekening egaal is, valt hier de rand extra op.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Idaea: idaios heeft betrekking op de berg Ida, de uitzichtplaats van waaruit de goden en godinnen de gevechten rond Troje volgden.
sylvestraria: sylvestris is uit het bos. Dat strookt niet met de habitat. Het is ook mogelijk dat Hübner bij deze naam gedacht heeft aan Israel Sylvestre, een Franse enthomoloog en vriend van Fabricius.

Auteursnaam en jaartal

(Hübner, 1799)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 10-12 mm. De bruinachtig witte vleugels zijn fijn bespikkeld met zwartachtige schubjes. De gewoonlijk nogal onduidelijke gegolfde bruinachtige dwarslijnen variëren in intensiteit. Zowel op de voor- als de achtervleugel bevindt zich een duidelijke zwarte middenstip en een rij goed zichtbare, uit zwarte stipjes bestaande franjelijn langs de achterrand. Soms komt een kleinere en bruinere variant voor.

Gelijkende soorten vlinder

De satijnstipspanner (I. subsericeata) is meer grijsachtig wit; de zwarte middenstip op de vleugel en de rij stipjes langs de achterrand zijn vaag of afwezig. Zie ook de dwergstipspanner (I. fuscovenosa).

Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen Idaea sylvestraria, I. subsericeata en Asthena albulata.

Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen zeven Scopula- en drie Idaea-soorten.

Gelijkende soorten rups

Okergele spanner (Idaea ochrata), geelpurperen spanner (Idaea muricata), satijnstipspanner (Idaea subsericeata) en geblokte stipspanner (Idaea emarginata). Let op: de rups kan ook verward worden met rupsen van de Scopula-soorten.
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Vooral duinen; ook open heiden met verspreid staande struiken.

Planten

Diverse planten, waaronder zuring, tijm, walstro en bijvoet.

Waardplant

Bijvoet
Artemisia

Walstro
Galium

Zuring
Rumex

Tijm
Thymus

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

Alle soorten uit deze familie