egelskopboorder Globia sparganii

Familie

uilen (NOCTUIDAE)

Zeldzaamheid

Algemeen. Komt verspreid over het land voor. RL: kwetsbaar.

Rode lijst

kwetsbaar

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Begin juli-begin oktober in één generatie. De vlinders komen op licht en zwerven daarbij soms ver weg van het leefgebied.

Levenscyclus

Rups: mei-augustus. De rups leeft in de stengel van de waardplant en verpopt zich met de kop naar beneden gericht in een stengel bij een van tevoren gemaakt gat. De soort overwintert als ei op een blad van de waardplant.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Webb's Wainscot

Duitse naam

Igelkolben-Schilfeule

Franse naam

la Noctuelle du rubanier

Synoniemen

Nonagria sparganii, Archanara sparganii, Capsula sparganii

Meer

Toelichting Nederlandse naam

De rupsen van veel uiltjes dringen door in de stengel van planten; ze eten en groeien daar.
De rups van deze soort leeft in oever- en moerasplanten, daarbij zit ook de grote egelskop.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

sparganii: Sparganium erectum is grote egelskop, een waardplant van deze soort.

Auteursnaam en jaartal

(Esper, 1790)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 15-18 mm. De achterrand van de voorvleugel maakt een vrijwel rechte hoek met de voorrand en het uiteinde van het achterlijf steekt in rust opvallend onder de vleugels uit. De voorvleugel heeft een vrij effen, vaak iets bespikkelde, ondergrond die varieert van oranjeachtig tot crèmekleurig. Vanuit de vleugelwortel loopt een donkere veeg over het midden van de vleugel met daarop soms een zwart vlekje in het wortelveld en meestal twee zwarte vlekjes in het middenveld. Kenmerkend is de dikke zwarte, soms onderbroken omranding van de binnenste lob van de niervlek, die zelf overigens nauwelijks zichtbaar is; deze donkere omranding maakt eveneens deel uit van de donkere veeg op de vleugel. Voorbij de niervlek vervaagt de donkere veeg, maar in het zoomveld ligt vaak nog een donkere uitloper daarvan. Van de centrale dwarslijnen is met name de buitenste meestal goed zichtbaar als een rij zwarte streepjes of stippen. De franjelijn is altijd duidelijk te zien als een rij halvemaanvormige vlekjes. De achtervleugel is doorgaans donker gestreept.

Kenmerken rups

Tot 50 mm; lang en slank; lichaam doorschijnend geelachtig groen met vier donkergroene lengtestrepen over de rug en een lengtestreep over de spiracula; spiracula roodachtig met zwarte rand; kop glimmend lichtbruin.

Gelijkende soorten vlinder

De moerasplantenboorder (G. algae) mist de gestippelde franjelijn en de niervlek bestaat slechts uit een klein donker vlekje; het mannetje is bovendien oranjebruin van kleur. Zie ook de lisdoddeboorder (Nonagria typhae), de geelbruine rietboorder (A. dissoluta) en de stippelrietboorder (Protarchanara brevilinea).

Gelijkende soorten rups

Moerasplantenboorder (Globia algae).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Slootkanten, rivieroevers, moerassen en poelen in bosachtige gebieden.

Planten

Lisdodde, grote egelskop, gele lis en mattenbies.

Waardplant

Lis
Iris

Bies
Schoenoplectus

Egelskop
Sparganium

Lisdodde
Typha

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

Alle soorten uit deze familie